W naszej strefie klimatycznej nietoperze w okresie zimowym zapadaj? w rodzaj snu, zwany hibernacj?. Potrzebuj? do tego bezpiecznych schronie? zapewniaj?cych im odpowiednie warunki mikroklimatyczne. Poszczególne gatunki nietoperzy maj? pod tym wzgledem nieco inne wymagania. Podkowce ma?e zazwyczaj na zimowiska wybieraj? stosunkowo ciep?e jaskinie i inne tego typu podziemia.

W okresie hibernacji nietoperze s? zupe?nie bezbronne. Ponadto, ka?dy przypadek ich obudzenia, zwi?ksza ryzyko wyczerpania zapasów t?uszczu jeszcze przed nastaniem wiosny i w rezultacie mo?e doprowadzi? do g?odowej ?mierci zwierz?cia. Najpowa?niejszym zagro?eniem dla zimuj?cych nietoperzy jest cz?owiek. Ciep?o jego cia?a i ha?as oddzia?uj? na hibernuj?ce zwierz?ta, cz?sto powoduj?c ich przebudzanie. Zdarzaj? si? te? przypadki umy?lnego niepokojenia tych zwierz?t.

Niestety, zwiedzanie podziemi w okresie zimowym robi si? coraz bardziej popularne. Skala tego zjawiska, w po??czeniu z innymi czynnikami wp?ywaj?cymi na liczebno?? nietoperzy, sta?a si? jednym z bardziej istotnych zagro?e? dla tych zwierz?t. Dlatego wa?nym aspektem, z punktu widzenia ochrony nietoperzy jest zapewnienie im spokoju w czasie zimowego snu.

Jak dot?d, jedynym skutecznym sposobem zabezpieczenia zimowisk przed niekontrolowan? penetracj? ich przez ludzi jest instalowanie w otworach wej?ciowych specjalnych krat.

W ramach projektu "Ochrona podkowca ma?ego w Polsce" wykonywane s? zabezpieczenia 17 zimowisk podkowca ma?ego. Kraty instalowane s? w: siedmiu sztolniach (3 w woj. ma?opolskim, 2 w woj. opolskim i 2 w woj. dolno?l?skim) oraz w dziesi?ciu jaskiniach (8 w woj. ma?opolskim i 2 w woj. podkarpackim).

G?ówne prace instalacyjne powadzone s? poza okresem hibernacji nietoperzy oraz poza okresem intensywnego jesiennego rojenia tj. od pocz?tku maja do po?owy sierpnia. Zamykane zimowiska s? zaopatrywne w specjalne tabliczki z informacjami o projekcie oraz o instytucji która sprawuje opiek? nad danym zimowiskiem.

Instalowanie kraty w otworze wej?ciowym jaskini (fot. ?. P?osko?).