Na stronie:
- Kolonie rozrodcze
- Kwatery przejściowe
- Przypadkowa wizyta
- Zimowiska
- Jak im pomóc?
- Co szkodzi nietoperzom mieszkającym w budynkach?
W okresie od marca do listopada samice krajowych gatunków nietoperzy gromadzą się w tzw. kolonie rozrodcze, gdzie rodzą i wychowują swoje młode. Takie grupy mogą liczyć od kilku do kilkuset dorosłych osobników.
Samice wybierają możliwie niedostępne dla drapieżników kryjówki, które charakteryzują się dodatkowo odpowiednim mikroklimatem. Młode nietoperze rodzą się łyse i nie są w stanie utrzymać odpowiedniej temperatury ciała, dlatego niezwykle istotnym czynnikiem przy wyborze schronienia jest panująca w nim wysoka oraz stabilna temperatura.
Część gatunków nietoperzy, jak podkowiec mały, nocek duży i nocek orzęsiony oraz mroczki i gacki, na swoje kryjówki wybierają nagrzane słońcem strychy budynków lub wieże kościelne. Pozostałe zajmują różnego rodzaju szczeliny w ścianach budynków, przestrzenie za okiennicami i pod szalunkiem lub szczeliny pomiędzy płytami (w przypadku bloków).
Kolonie takich gatunków jak podkowiec mały czy nocek duży są dość łatwe do zaobserwowania, ponieważ wiszą po prostu pod stropem. Wiele innych nietoperzy, jak gacki czy mroczki, prowadzi dość skryty tryb życia, a ich kolonie poukrywane są w szczelinach, niekiedy nawet bardzo wąskich. O tym, że zamieszkują strych, świadczy jedynie obecność guana, często mylonego z mysimi odchodami.
Pod koniec lata i na początku jesieni część gatunków nietoperzy podejmuje wędrówki na zimowiska. Za dnia zajmują one tzw. kryjówki przejściowe. Nierzadko wybierane są one trochę pochopnie, dlatego możemy nietoperze spotkać w różnych nietypowych miejscach np. na klatkach schodowych, w skrzynkach z licznikami energetycznymi, w wywietrznikach, za okiennicami, na balkonach, między szybami uchylonego okna, pod doniczkami itp. Nietoperz zapewne spędzi tam 1-2 noce i uda się w kolejne miejsce. Jego obecność jednak może czasami wzbudzać niechęć lokatorów budynku. W takiej sytuacji ze względu na jego bezpieczeństwo, lepiej będzie go przenieść. Nieproszonego lokatora nie należy chwytać gołą ręką. Najlepiej jest go przykryć kartonikiem i wsunąć pod spód tekturkę, tak aby zamknąć go w środku. W ten sposób schwytanego nietoperza należy wieczorem położyć na parapecie i wypuścić. W przypadkach bardziej skomplikowanych najlepiej skontaktować się z jedną z organizacji zajmujących się ochroną nietoperzy.
W taki sposób bezpiecznie można schwytać nietoperza
Latem, kiedy okna naszych domów pozostają nocą otwarte, zdarza się że przez przypadek do mieszkania wpadnie nam nietoperz. Czasem wywołuje to panikę wśród lokatorów. Jednak bieganie po domu z miotłą daje wręcz odwrotny efekt od zamierzonego, gdyż wystraszony nietoperz nie jest w stanie znaleźć wyjścia. Najlepiej w takiej sytuacji pootwierać wszystkie okna na oścież i zgasić światło, wtedy nietoperz po prostu wyleci. Jeśli jednak postanowi w naszym pokoju odpocząć, można spróbować go schwytać. Nie należy robić tego gołą ręką (wystraszone zwierzę może ugryźć).
Najlepiej przykryć go kartonikiem i wsunąć pod spód tekturkę. Schwytanego w ten sposób nietoperza należy położyć na parapecie i wypuścić. Jeżeli odniósł jakieś obrażenia np. w starciu z naszym kotem, najlepiej skontaktować się z jedną z organizacji zajmujących się ochroną nietoperzy.
Podkowce małe hibernujące w piwnicy.
Późną jesienią i zimą pożywienie w postaci owadów przestaje być dostępne. Niekorzystny okres można przeczekać, wybierając w tym celu odpowiednią kryjówkę. Powinna ona charakteryzować się niską i stabilną temperaturą. Warunki te umożliwiają zapadnięcie w stan hibernacji. Stan ten poprzez spowolnienie czynności życiowych pozwala nietoperzom przetrwać do wiosny, posiłkując się zgromadzonym pod skórą tłuszczem.
W miejscach, w których nie ma jaskiń lub sztolni, ssaki te wykorzystują nasze piwnice, strychy, kanały wentylacyjne lub szczeliny w budynkach. Hibernujące nietoperze są wrażliwe na niepokojenie. Każde przebudzenie oznacza ogromny wydatek energetyczny i poważnie zmniejsza jego szansę na przeżycie zimy. W tym okresie należy unikać niepotrzebnego niepokojenia nietoperzy. Sama nasza obecność w pomieszczeniu podnosi nieznacznie panującą w nim temperaturę i może spowodować wybudzenie się tych ssaków.
Nietoperze to bardzo pożyteczne stworzenia. Pomimo swoich niewielkich rozmiarów potrafią zjadać ogromne ilości owadów. Dlatego warto jest zadbać o to aby naszym współlokatorom na strychach niczego nie brakowało. Najczęściej można bardzo małym nakładem pracy polepszyć warunki życia nietoperzy lub zachęcić do zamieszkania pod naszym dachem, poprzez:
– zachowanie wlotu dla nietoperzy | >> dowiedz się więcej
– zapewnienie przyjaznego dla nietoperzy otoczenia budynku | >> dowiedz się więcej
– zapewnienie nietoperzom miejsca spoczynku | >> dowiedz się więcej
– instalacja budek na strychach i ścianach budynku | >> dowiedz się więcej
– bezpieczny dla nietoperzy remont dachu | >> dowiedz się więcej
Co szkodzi nietoperzom mieszkającym w budynkach?
Guano nietoperzy - małe, czarne wałeczki przypominające
granulowaną herbatę - czasem jedyny ślad ich obecności na strychu.
Nietoperze często wykorzystują nasze strychy jako swoje schronienia. Wiele gatunków prowadzi tak skryty tryb życia, że o ich obecności świadczy jedynie obecność ich odchodów, czyli guana.
Nierzadko ludzie zamieszkujący budynek zupełnie nie zdają sobie sprawy z posiadania tak osobliwych współlokatorów. Różnego rodzaju prace remontowe i konserwacyjne prowadzone na strychach i dachach, mogą nietoperzom uniemożliwić wykorzystywanie kryjówki lub wręcz doprowadzić do ich śmierci. Bardzo często nie wynika to ze złych zamiarów, a jedynie z braku wiedzy na temat biologii i potrzeb środowiskowych nietoperzy.
Najczęstsze działania powodujące, opuszczanie schronień przez nietoperze:
- niepokojenie nietoperzy | >> dowiedz się więcej
- remonty dachu prowadzone w okresie rozrodu nietoperzy | >> dowiedz się więcej
- zamykanie wlotów dla nietoperzy | >> dowiedz się więcej
- stosowanie toksycznych środków konserwacji drewna | >> dowiedz się więcej
- niekorzystne zmiany w otoczeniu budynku | >> dowiedz się więcej